Toelichting overzicht van baten en lasten

Hieronder volgt per programma een overzicht van de incidentele baten en lasten over het jaar 2024. Mutaties groter dan € 0,5 miljoen worden onder de tabel kort toegelicht.

Projecten (geen investeringen) in relatie tot reserve exploitatie projecten openbare ruimte meerjarig
Per programma komt diverse keren een incidenteel resultaat terug op de projecten (geen investeringen). Op diverse beleidsterreinen voeren we activiteiten projectmatig uit (bijvoorbeeld groot onderhoud, revitalisering bomen, verbeteren luchtkwaliteit). Het betreft hier nadrukkelijk geen investeringen maar exploitatieactiviteiten. Bij de start van een project worden de beschikbare middelen samengebracht (deze storting in de reserve exploitatie projecten openbare ruimte meerjarig merken we als incidenteel aan). Projecten hebben als kenmerk dat ze jaaroverschrijdend zijn. Het toegekende projectbudget is beschikbaar voor alle jaren. De raming per jaarschijf en de realisatie per jaarschijf wijken om verschillende reden af van de planning. De middelen blijven beschikbaar doordat we de projecten egaliseren via de reserve exploitatie projecten openbare ruimte meerjarig. De gerealiseerde lasten, baten en mutatie op de reserve merken we als incidenteel aan.

Reserve reserveringen in relatie tot reserveringsdossier 2024
In december 2024 is het dossier reserveringsvoorstel 2024 door de raad vastgesteld. De verwachte budgetvoordelen per jaareinde zijn begrotingstechnisch verwerkt (verlagen budget en storting in de reserve reserveringen). Per jaareinde zijn de werkelijke restantbedragen gestort. Dat leidt op enkele programma's tot afwijkingen. Daarnaast zijn er in 2024 posten vanuit het reserveringsvoorstel 2023 afgewikkeld.

Op programma 1 Klimaat en weer ontstaat een incidenteel resultaat van € 6,0 miljoen.
Het resultaat op de projecten niet zijnde investeringen (€ 2,6 miljoen) en de afwikkeling via de reserve exploitatie projecten openbare ruimte meerjarig (€ 0,6 miljoen) is in algemene zin toegelicht. De reparatie van sinkholes zorgt incidenteel voor extra lasten (€ 3,3 miljoen). Vanuit de reserve Strategische investeringen is ingezet o.a. voor versterken van biodiversiteit (€ 1 miljoen).

Op programma 2a Ondernemende stad ontstaat een incidenteel resultaat van € 0,9 miljoen.
Grondexploitaties hebben een meerjarig karakter. De lasten en baten per jaar worden in het taakveld verwerkt. Het jaarsaldo wordt geboekt naar de balans waardoor er per saldo resultaat op het taakveld is. Er heeft een mutatie van een boekwaarde plaatsgevonden (€ 1,9 miljoen). Het resultaat op de projecten niet zijnde investeringen en de afwikkeling via de reserve exploitatie projecten openbare ruimte meerjarig (€ 0,8 miljoen) is in algemene zin toegelicht, evenals de mutatie in de reserve reserveringen (€ 1,3 miljoen).

Op programma 2b Onderwijs ontstaat een incidenteel resultaat van € -0,2 miljoen.
Er heeft een desinvestering van het activum Celebeslaan 20 plaatsgevonden omdat deze is gesloopt (€ 1,0 miljoen). Op diverse panden is versneld afgeschreven (€ 0,9 miljoen). Het overschot op het programma Onderwijs 2024 is in de reserve huisvesting onderwijs gestort (- € 0,6 miljoen).

Op programma 2c Sociale stad ontstaat een incidenteel resultaat van € -3,1 miljoen.
Een bedrag van € 2,2 miljoen is onttrokken aan de voorziening dubieuze debiteuren in 2024, aan het einde van het jaar heeft een storting plaatsgevonden om het bedrag aan te vullen (€ 0,9 miljoen). De niet bestede middelen m.b.t. de opvang van Oekraïners zijn ter inzet in komende jaren in de reserve opvang Ontheemden Oekraïne gestort (€ 7,5 miljoen). Er zijn incidentele middelen ontvangen en ingezet voor transitiekosten (1,4 miljoen) en coördinatie opvang Oekraïners (€ 1,2 miljoen). De locatiegebonden kosten die gemaakt zijn voor de opvang zijn doorberekend aan het COA (- € 5,0 miljoen). De verkoop van hulpmiddelen zorgt voor een incidenteel voordeel van € 3,9 miljoen. De mutaties reserve reserveringen zijn in algemene zin toegelicht (- € 7,3 miljoen). Uit de reserve innovatie beschermd wonen is een onttrekking gedaan (- € 1,8 miljoen) ter dekking van gemaakte kosten op het gebied van innovatie. Er heeft per saldo een storting plaatsgevonden in de reserve transformatiefonds sociaal domein voor toekomstige transformatie van het sociaal domein (€ 9,5 miljoen) vanuit middelen voor incidentele intensivering, energiecompensatie, transformatie-middelen, resterende middelen bestaanszekerheid en landelijke hervormingsagenda.

Op programma 3a Woningbouw en fijne wijken ontstaat een incidenteel resultaat van € 33,9 miljoen.
Grondexploitaties hebben een meerjarig karakter. De lasten en baten per jaar worden in het taakveld verwerkt. Het jaarsaldo wordt geboekt naar de balans waardoor er per saldo resultaat op het taakveld is. Er heeft een mutatie van een boekwaarde plaatsgevonden (€ 19,3 miljoen). Het resultaat op de projecten niet zijnde investeringen (€ 0,9 miljoen) en de afwikkeling via de reserve exploitatie projecten openbare ruimte meerjarig (€ 5,1 miljoen) en de mutatie in de reserve reserveringen (€ 1,2 miljoen) zijn in algemene zin toegelicht. Er is een bedrag in de reserve bovenwijkse voorzieningen gestort t.b.v. toekomstige afdekking kapitaallasten diverse projecten (€10,9 miljoen). De exploitatieoverschotten door gerealiseerde besparingen op verduurzaming van het vastgoed, aangevuld met restant projectbudgetten zijn per jaareinde gestort in de reserve CO2 reductie vastgoed (€ 6,5 miljoen).

Op programma 3b Bereikbaarheid ontstaat een incidenteel resultaat van € 16,1 miljoen.
Het resultaat op de projecten niet zijnde investeringen (€ 15,4 miljoen) en de afwikkeling via de reserve exploitatie projecten openbare ruimte meerjarig (€ 0,5 miljoen) is in algemene zin toegelicht. Daarnaast heeft een storting plaatsgevonden van de restant exploitatiemiddelen vanuit het Masterplan Mobiliteit ten behoeve van Verkeer en Vervoer en Parkeren, als de middelen voor de bereikbaarheidsagenda ZOB naar de reserve Masterplan mobiliteit (€ 1,5 miljoen) en de reserve Eigen kapitaal (€ 2 miljoen) en is vanuit de reserve Strategische investeringen een bedrag onttrokken (- € 1 miljoen).

Op programma 4 Veilige wijken ontstaat een incidenteel resultaat van € -0,3 miljoen.
Afwijkingen < € 0,5 miljoen niet nader toegelicht.

Op programma 5 Levendige stad ontstaat een incidenteel resultaat van € 3,1 miljoen.
Er heeft een desinvestering van diverse activa plaatsgevonden (€ 2,2 miljoen). De mutatie in de reserve reserveringen (€ 1,5 miljoen) is in algemene zin toegelicht. Onttrekking vanuit de reserve Samen morgen mooier maken in relatie tot de uitvoering van het bestuursakkoord (- € 0,7 miljoen). Storting in de reserve strategische sportevenementen (€ 0,6 miljoen) om te sparen voor grote evenementen.

Op programma 6 Organisatie ontstaat een incidenteel resultaat van € -9,7 miljoen.
Op basis van een actuele berekening was een storting in de voorzieningen spaarverlof (€ 1,0 miljoen), pensioen wethouders (€ 1,2 miljoen) en de voorziening oninbaarverklaring gemeentelijke belastingen (€ 0,8 miljoen) noodzakelijk. Vanuit de kadernota 2024 is extra ingezet op de uitvoering van de aanbestedingskalender (€ 1,3 miljoen) en het vernieuwen van het financieel systeem (€ 0,9 miljoen). De reserve circulaire gemeentefonds (€ 2,1 miljoen) wordt ingezet om rijksmiddelen die via de circulaires gemeentefonds die dusdanig laat in het jaar worden ontvangen dat besluitvorming en besteding niet meer mogelijk is in het lopend jaar, administratief in het volgende boekjaar in te kunnen verwerken. In 2024 is de reserve doorontwikkeling bedrijfsvoering aangemaakt en heeft een storting van de overgebleven middelen op bedrijfsvoering plaatsgevonden (€ 18,7 miljoen).

Structurele mutaties reserves
In de toelichting op de wijziging van het BBV in 2013 staat dat in principe alle toevoegingen en onttrekkingen aan reserves incidenteel van aard zijn. Als uitzonderingen worden een bestemmingsreserve dekking kapitaallasten en een inzet van het surplus van de algemene reserve genoemd, waarvan de onttrekkingen wel structureel van aard zijn. Beide is in 2024 niet van toepassing voor gemeente Eindhoven.