Analyse begrotingsrechtmatigheid

Op programmaniveau worden de lasten bij de programma's 4, 5 en 6 overschreden voor een totaalbedrag van € 6,7 miljoen. Alle bestedingen boven het begrotingsbedrag zijn strikt genomen onrechtmatig, echter kan er sprake zijn van begrotingsonrechtmatigheden die passen binnen het door de raad vastgestelde beleid. In de financiële verordening 2024 artikel 4 heeft de raad besloten dat in de volgende gevallen de overschrijdingen acceptabel zijn en niet meewegen in het rechtmatigheidsoordeel:

• Er is sprake van een overschrijding waarbij direct gerelateerde inkomsten de overschrijding compenseren;
• Er is sprake van een overschrijding op een open-einde regeling;
• De overschrijding is gerapporteerd door middel van een tussentijdse rapportage.

Onderstaand zijn per programma de overschrijdingen op de begrote lasten groter dan € 0,5 miljoen op hoofdlijnen toegelicht. Per programma zijn er ook voordelen die een deel van de overschrijdingen compenseren. De niet-acceptabele overschrijdingen (totaal € 2,6 miljoen) worden separaat vermeld in de rechtmatigheidsverantwoording.

Programma 4 - overschrijding € 1,6 miljoen

• Budgetoverschrijding is niet tijdig gemeld (niet acceptabel):
  • Overschrijding op apparaatskosten (- € 1,6 miljoen) als gevolg van de overheveling van Handhaving naar Veiligheid en Handhaving.

Programma 5 - overschrijding € 4,3 miljoen

• Budgetoverschrijdingen die geheel of grotendeels worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten (acceptabel):
  • Aankoop van kunstwerken (- € 1,4 miljoen) welke gedekt wordt door externe middelen van in totaal € 1,0 miljoen, overige dekking vanuit de reserve aankoop kunstvoorwerpen en reserve tentoonstellingen Van Abbemuseum (€ 0,4 miljoen).

• Budgetoverschrijding is gerapporteerd door middel van de tweede tussentijdse rapportage (turap-2) of in eerdere jaren (acceptabel):

• Overschrijding op onderhoud van vastgoed door herstelwerkzaamheden n.a.v. NEN inspecties en werkzaamheden als gevolg van wet-/ en regelgeving (- € 0,8 miljoen).
• Afschrijving boekwaarden gesloopte onderdelen zwembad Tongelreep (- € 2,1 miljoen), waar in eerdere jaren is gerapporteerd over de verliesvoorziening voor hetzelfde bedrag.

Programma 6 - overschrijding € 0,9 miljoen

• Budgetoverschrijding is gerapporteerd door middel van de tweede tussentijdse rapportage (turap-2)  of betreft een jaarlijkse actualisatie van de voorziening (acceptabel):
  • Grotere vraag naar specialistische ondersteuning en specifieke arbovoorzieningen (- € 0,6 miljoen).
  • Storting in voorziening verlofsparen (- € 1 miljoen), op basis van een actuele berekening.
  • Niet in kunnen vullen van gemeentebrede taakstelling op personeel (- € 1 miljoen).
  • Storting in voorziening dubieuze belastingdebiteuren op basis van een actuele berekening die jaarlijks bij de jaarrekening wordt gedaan (- € 0,7 miljoen)

• ·Budgetoverschrijding is niet tijdig gemeld (niet acceptabel):
  • Overschrijding op apparaatskosten (- € 1,0 miljoen) door niet gedekte inzet parkeerhandhaving en extra kosten door vertraging uitrol digitale gehandicaptenparkeerkaart.

Overschrijdingen op baten en onderschrijdingen op lasten of baten

Op programmaniveau worden de lasten bij de programma's 1, 2a, 2b, 2c, 3a en 3b onderschreden. Op alle programma's zijn afwijkingen (over- en onderschrijdingen) op de baten te zien. Onze financiële verordening 2024 is opgesteld met als uitgangspunt een bestendige gedragslijn ten opzichte van eerdere jaren, uitgaande van het budgetrecht van de raad, en het tijdig informeren over mogelijke tegenvallende financiële resultaten middels de twee turaps en de jaarrekening. In artikel 5 van de financiële verordening 2024 staat dat afwijkingen van baten, en onderschrijdingen van lasten of investeringskredieten wegen niet mee in het rechtmatigheidsoordeel omdat ze het budgetrecht niet raken. Voor de toelichtingen op de afwijkingen boven € 0,5 miljoen verwijzen wij naar de programmaverantwoording.

Overschrijding op de reserves

Op de mutaties van de reserves is sprake van afwijkingen op nagenoeg alle programma's. Deze afwijkingen zijn gerelateerd aan afwijkingen op de baten en lasten. Het betreft mutaties in reserves waarvan de raad besloten heeft dat deze per jaareinde op basis van de realisatiecijfers afgewikkeld mogen worden of die specifiek onderdeel zijn van het reserveringsdossier 2024 waarover de raad eind december 2024 besloten heeft. (de raad heeft in die gevallen het maximaal te reserveren bedrag vastgesteld en dit is in de begroting verwerkt). Conform besluit is vervolgens bij de jaarrekening op realisatiebasis daadwerkelijk gestort in de reserve reserveringen 2024 wat tot afwijkingen kan leiden.

In hoofdlijn gaat het om de onderstaande afwijkingen op de mutatie reserves:

Programma 1
Gerealiseerde lasten en baten van jaaroverschrijdende projecten worden geëgaliseerd via een reserve. Dit betreft projecten Groen en bomen (- € 3,4 miljoen) en duurzaamheidsprojecten en bodem-, geluid- en luchtkwaliteitsprojecten (- € 2,9 miljoen).

Programma 2a
Gerealiseerde lasten en baten van jaaroverschrijdende projecten maatschappelijk nut economie worden geëgaliseerd via een reserve (-€ 641.000). Verrekenen voordelig resultaat toeristenbelasting met de reserve citymarketing (- € 1,0 miljoen) .

Programma 2b
Door vertraging op projecten budget stelpost kapitaallasten IHP-projecten afgewikkeld op reserve Onderwijshuisvesting (- € 5,3 miljoen).

Programma 2c
Gerealiseerde lasten en baten van jaaroverschrijdende projecten maatschappelijk nut gerelateerd aan arbeidsparticipatie worden geëgaliseerd via een reserve (-€ 3,2 miljoen). Het gaat om Europese, landelijke en provinciale projecten waarbij definitieve afronding in de komende jaren plaatsvindt. De daadwerkelijke uitgaven voor de opvang van ontheemden zijn lager uitgevallen dan begroot. Het resultaat wordt verrekend met de reserve opvang ontheemden Oekraïne (- € 2,3 miljoen).

Programma 3a
De van ontwikkelaars ontvangen bijdrage is gestort in de reserve bovenplans (- € 4,5 miljoen). Gerealiseerde lasten en baten van jaaroverschrijdende projecten gerelateerd aan Ruimtelijke ordening (- € 8,1 miljoen) en Wonen en bouwen (- € 8,7 miljoen) worden geëgaliseerd via een reserve. Bij diverse projecten diende eerder uitgenomen winsten te worden teruggestort (- € 2,0 miljoen).

Programma 3b
Gerealiseerde lasten en baten van jaaroverschrijdende projecten worden geëgaliseerd via een reserve. Dit betreft  onderhouds- en verkeersprojecten (- € 13,1 miljoen) en realisatie van fietsenstallingen (- € 6,1 miljoen). De restant exploitatiemiddelen vanuit het Masterplan Mobiliteit voor Verkeer en Vervoer en de bereikbaarheidsagenda ZOB (-€ 1,3 miljoen) en parkeren (- € 0,3 miljoen) worden toegevoegd aan de reserve Masterplan Mobiliteit.

Programma 5
Kleine afwijkingen < € 500.000, niet nader toegelicht.

Programma 6
Storting van de middelen vanuit de decembercirculaire in de reserve circulaires gemeentefonds (- € 1,9 miljoen).